Không ai thực sự biết con số, nhưng các trang web truyền thông xã hội phổ biến ở Bhutan, như Facebook và Instagram, đang chứng kiến ​​sự hiện diện ngày càng nhiều của hàng trăm phụ nữ, chủ yếu là phụ nữ và thậm chí một số nam giới, tuyên bố mình là ‘Chủ doanh nghiệp kỹ thuật số’, với các trang web cá nhân của riêng họ thông qua mà bạn có thể đăng ký để “Điều hành Doanh nghiệp Kỹ thuật số Từ Nhà bếp của Bạn”.

Tuy nhiên, trên thực tế, đây là kế hoạch Kim tự tháp tiếp thị đa cấp lớn nhất và nhanh nhất ở Bhutan, nơi công ty ở Nhật Bản có tên là Enagic, chủ yếu bán máy ion hóa nước và một số nhà tuyển dụng hàng đầu, bao gồm cả một số người ở Bhutan, thực hiện tất cả tiền trong khi phần lớn còn lại giữ các sản phẩm Enagic đắt tiền mà họ không thực sự cần hoặc không thể bán.

Các kế hoạch Tiếp thị Đa cấp (MLM) không phải là mới, nhưng chúng là những kế hoạch gây tranh cãi trên toàn cầu, trong đó thu nhập chính là hoa hồng từ việc tuyển thêm nhà phân phối bằng cách bán cho họ những sản phẩm đắt đỏ. Ví dụ, các công ty MLM ở Mỹ đã tham gia vào một số vụ kiện pháp lý và dàn xếp, và được so sánh với các kế hoạch kim tự tháp.

Theo cơ quan quản lý thương mại Hoa Kỳ có tên là Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC), nó đã thực hiện một phân tích 350 công ty MLM ở Hoa Kỳ và phát hiện ra rằng chỉ 0,4% những người tham gia vào một sản phẩm MLM có khả năng kiếm tiền (thậm chí hầu hết trong 0,4 phần trăm này không kiếm được nhiều) trong khi phần lớn tuyệt đối 99,6 phần trăm có khả năng bị mất tiền.

Kế hoạch MLM Enagic trong trường hợp của Bhutan là một kế hoạch MLM kim tự tháp, vì cách chính để kiếm tiền trong lĩnh vực kinh doanh này là tuyển thêm người dưới quyền của bạn và nhận được ‘hoa hồng’ từ việc bán các sản phẩm Enagic có giá quá cao và đến lượt họ, phải tuyển thêm người. Bất chấp số liệu thống kê và cơ hội kiếm tiền mỏng manh trong sơ đồ kim tự tháp này, nhiều người vẫn tiếp tục với giấc mơ kiếm tiền.

Điều mà các công ty như vậy không cho bạn biết là, về mặt toán học, nếu mỗi người tuyển dụng năm người dưới quyền của họ, và mỗi người trong số năm người được tuyển mới, lần lượt tuyển dụng năm người khác, thì trong 14 chu kỳ hoặc phép nhân, nó về cơ bản sẽ bao gồm toàn bộ dân số. của hành tinh.

Vì vậy, trong khi một số rất ít người ở trên đỉnh kiếm được tiền, thì cuối cùng kim tự tháp sẽ sụp đổ và khiến phần lớn những người ở dưới cùng mất tiền hoặc thậm chí nợ nần, trong nhiều trường hợp. Nhưng công ty vẫn tiếp tục và hình thành một kim tự tháp khác.

Không ai trong số các Chủ Doanh nghiệp Kỹ thuật số này sẽ nói trước cho bạn biết ‘doanh nghiệp’ là gì hoặc thậm chí là ‘sản phẩm’ nào bạn sẽ bán, vì phóng viên này đã phát hiện ra điều này, khi gọi cho một số thành viên của chương trình, nhưng họ từ chối chia sẻ mô hình kinh doanh hoặc thậm chí cả sản phẩm.

Thay vào đó, phóng viên được khuyến khích đăng ký và bỏ ra 149 USD được hoàn lại để tìm hiểu về doanh nghiệp.

Bản chất của kế hoạch này là cố tình bí mật để tránh sự chú ý của quần chúng hoặc sự dòm ngó của các cơ quan quản lý. Vì nhiều người được tham gia vào hệ thống để chiêu mộ thêm nạn nhân để lấy lại tiền của họ hoặc kiếm được nhiều tiền hơn, nó không khuyến khích những người tố cáo.

Tuy nhiên, cũng có những người Bhutan đang tiến tới chia sẻ cách họ quyết định ngừng chuỗi với họ và không tạo thêm nạn nhân, ngay cả khi họ mất tiền cho kế hoạch này.

Ngoài ra, với lời hứa ‘tự do tài chính’, doanh nghiệp hoạt động theo cách mà người tuyển dụng bạn thường là một thành viên trong gia đình, hoặc bạn bè, bạn học cũ hoặc đồng nghiệp làm việc, ai đó trong vòng kết nối xã hội của bạn hoặc người mà bạn. tìm kiếm trên các phương tiện truyền thông xã hội để sống cuộc sống tốt đẹp do ‘kinh doanh’ này.

Đối với những người quan tâm, trước tiên họ sẽ được đăng ký trên trang web cá nhân của nhà tuyển dụng bằng cách chia sẻ địa chỉ email của bạn, sau đó bạn có thể truy cập video dài 90 phút về những lời chứng thực được ghi lại bởi mọi người, bao gồm cả các thành viên Bhutan, về cách doanh nghiệp đã giúp họ đạt được. tự do tài chính và các lợi ích khác.

Điều thú vị là trong video dài này không có lời chứng thực nào nói về lĩnh vực kinh doanh hoặc sản phẩm là gì.

Sau đó, người đó phải trả 149 USD để đăng ký, thường là thông qua thẻ tín dụng. Với điều này, người đó có quyền truy cập vào nhiều tài liệu và video trực tuyến hơn về doanh nghiệp, đưa ra nhiều lời hứa về sự tự do tài chính. Giới thiệu về doanh nghiệp và các bước khác nhau trên bậc thang mà bạn có thể nhận được bằng cách bán hàng nhiều hơn và cả tuyển dụng. Bạn phải trả thêm 20 USD để thiết lập một trang web cá nhân cho bạn, qua đó bạn có thể tuyển thêm người.

Bạn có thể nghĩ rằng bạn đang ở sau khi thanh toán tất cả các khoản phí, nhưng bây giờ đến khoản chi tiêu chính.

Để tham gia mạng lưới này, bạn bắt buộc phải mua sản phẩm đắt tiền, tối thiểu là trà thảo mộc Nu trị giá 70.000, gồm 20 gói, mỗi gói 30 gói. Tuy nhiên, hầu hết được khuyến khích chi hơn 550.000 Nu để mua máy tạo ion nước Kangen, vòi hoa sen Kangen và trà thảo mộc. Các sản phẩm có thể thay đổi một chút, nhưng giá là khoảng này.

‘Lợi ích’ của việc chi quá nhiều tiền cho ba sản phẩm sẽ mang lại cho bạn thứ hạng 2A thay vì xếp hạng cho người mới bắt đầu là 1 A khi chỉ mua một hoặc hai sản phẩm, và do đó, bạn được hưởng hoa hồng nhiều hơn nếu bạn bán hàng hoặc những người bạn tuyển dụng trong tương lai thực hiện bán hàng. Nhiều người chọn lựa chọn ba sản phẩm này và số tiền được sử dụng là từ tiền tiết kiệm trong cuộc sống của họ hoặc bằng cách gánh một khoản nợ.

Cấp độ bắt đầu từ 1 A và tăng lên 6A, chỉ có thể đạt được với 101 cộng thêm tuyển dụng hoặc bán hàng. Bạn thậm chí có thể vượt lên trên 6A khi bạn tuyển dụng nhiều người hơn và những người dưới bạn đạt được thứ hạng cao hơn như 6A.

Tiến sĩ Tshering Cigay Dorji là một chuyên gia công nghệ tin rằng đây là một kế hoạch kim tự tháp và ông đã chia sẻ lời kể của một phụ nữ Bhutan đến từ Australia, với điều kiện giấu tên, người là một phần của kế hoạch này. Cô ấy đã mua gói Nu 550,000 plus ở Úc để bắt đầu với thứ hạng cao hơn. Cô đã được tuyển dụng bởi một người bạn Bhutan ở Bhutan.

Cô ấy nói, “Cách duy nhất tôi có thể kiếm được thu nhập cho mình là tuyển thêm những người thấp hơn tôi. Và khi những người này vung số tiền khó kiếm được để mua những sản phẩm chăm sóc sức khỏe chưa được chứng minh nhưng được định giá quá cao này, tôi sẽ nhận được phần trăm hoa hồng của mình. Đây là mô hình kinh doanh của toàn bộ đề án ”.

Kế hoạch trả thưởng rất phức tạp của Enagic yêu cầu các thành viên bán hàng trực tiếp sáu tháng một lần để nhận được bất kỳ khoản hoa hồng nào từ những người bạn đã tuyển dụng và nếu điều này không được thực hiện thì hoa hồng của bạn sẽ giảm xuống còn 50% và sau hai năm, sẽ không có Uỷ ban.

“Tuy nhiên, không giống như tôi, hầu hết những người đã tham gia sẽ chỉ nói những điều tốt đẹp về kế hoạch này. Tại sao họ làm điều đó? Họ tham lam và muốn kiếm tiền cho bản thân. Họ đã mất tiền như tôi đã làm ban đầu. Bây giờ, họ muốn thu hồi tiền, và cũng muốn kiếm tiền bằng chi phí của người khác, điều này hoàn toàn phi đạo đức, ”cô nói.

Cô cho biết trong trường hợp của mình ngay sau khi tiêu quá nhiều tiền, cô đã nhận ra sự vô ích của toàn bộ kế hoạch và cách nó được thiết kế để lừa hầu hết những người tham gia ra khỏi số tiền khó kiếm được của họ.

“Chỉ có rất ít người đứng đầu kiếm được tiền bằng cái giá phải trả của rất nhiều nạn nhân nghèo. Tôi đã nghe nói rằng một hoặc hai người Bhutan ở Úc đã đạt được trạng thái ‘Đội bóng trong mơ’, bạn đạt được trạng thái này sau khi đưa rất nhiều người vào tuyến dưới của bạn. Đến lúc đó, tôi nghĩ họ bắt đầu kiếm được một số thu nhập kha khá. Nhưng điều đó chỉ giống như một số rất ít người. Và họ kiếm được bằng cái giá của hàng nghìn nạn nhân khác đang trải dài trên khắp Thế giới – Bhutan, Ấn Độ, Bangladesh và các quốc gia ở Châu Phi. Nhiều người khác tham gia đã bị mất số tiền tương tự. Tôi yêu cầu mọi người hãy cẩn thận và tránh xa những âm mưu như vậy, ”cô nói.

Một người đàn ông Bhutan cũng ở Úc, Passang, chia sẻ rằng anh ấy đã đầu tư một số tiền vào khoảng một năm trước, nhưng anh ấy vẫn chưa nhận lại được bất kỳ số tiền nào. Anh ấy nói rằng anh ấy biết một số người bạn của mình cũng làm như vậy.

“Do đó, tôi khuyến khích mọi người hạn chế kinh doanh như vậy. Có một sự mất mát lớn vào cuối, ”ông nói.

Ngoài việc khiến các thành viên khai thác tất cả các mối quan hệ gia đình và xã hội của họ để bán sản phẩm và tuyển thêm thành viên, các thành viên của nó được khuyến khích bán lối sống trên phương tiện truyền thông xã hội tập trung vào tự do tài chính, làm việc tại nhà, thời gian dành cho gia đình, v.v.

Anna’s Analysis, một trang YouTube nổi tiếng với các cuộc điều tra chuyên sâu, đã phát hiện ra rằng trên toàn cầu, các nhà phân phối của công ty nhắm mục tiêu đến bất kỳ ai từ bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối đang tìm kiếm phương pháp chữa trị cuối cùng cho những người mất việc do đại dịch, thậm chí cả những người dễ bị tổn thương và trầm cảm. Nó cuốn hút những người sử dụng một sự hấp dẫn về mặt cảm xúc.

Ban đầu, công việc kinh doanh tự quảng cáo là linh hoạt và là một “công việc phụ”, nhưng một khi các thành viên tham gia, họ phải dành một lượng lớn thời gian để cố gắng bán một số sản phẩm rất đắt tiền.

Cô ấy chỉ ra rằng nó dẫn đến mối quan hệ thậm chí độc hại với các thành viên gia đình hoặc những người được tuyển dụng, và có các vấn đề về lòng tin, hoặc các thành viên gia đình và bạn bè cố vấn chống lại nó bị xem xét một cách nghi ngờ. Kế hoạch này không chỉ khuyến khích các nhà phân phối tin vào và đưa ra các tuyên bố sai, mà còn khuyến khích các hành vi săn mồi do số tiền bị đe dọa.

Kế hoạch này đã bùng nổ trong thời gian gần đây do đại dịch vì ba lý do. Mọi người đã mất việc làm hoặc thu nhập và muốn có một cách kiếm tiền, ngày càng nhiều người sử dụng mạng xã hội với chế độ khóa và thứ ba, khi mọi người trở nên có ý thức hơn về sức khỏe, các nhà phân phối của công ty đưa ra các tuyên bố y tế kỳ lạ và thường xuyên sai lệch để bán sản phẩm của họ (đã bóc trần trên pg 1 truyện).

Mạng lưới cũng trở thành một buồng tạo tiếng vang khi các thành viên thường xuyên tổ chức các hội thảo và hội thảo trên web.

Rất khó để các thành viên bán được hàng vì máy ion nước đã có giá rất cao, trong đó hơn 50% chi phí được giữ lại cho hoa hồng trực tiếp và gián tiếp.

Công ty và các sản phẩm của nó

Bảo tàng của công ty Enagic tuyên bố nó được thành lập vào năm 1974 với tên gọi Shiguma Ku, nhưng trang Lịch sử Công ty trực tuyến của nó cho biết nó bắt đầu như là hoạt động kinh doanh đặc biệt của Sony.

Nó đổi tên thành Enagic vào năm 1990, và bắt đầu bán Nước Kangen, có nghĩa là ‘trở về nguồn gốc’ trong tiếng Nhật.

Năm 1998, họ đã phát triển cấu trúc hoa hồng 8 điểm hiện tại, cấu trúc này sẽ không được thực hiện trong công ty cho đến năm năm sau vào năm 2003 khi nó mở văn phòng chi nhánh Los Angeles, Hoa Kỳ và trở thành một công ty MLM.

Công ty chủ yếu bán các loại máy tạo ion nước với giá dao động từ 1.980 USD đến 5.980 USD. Nó cũng bán một hệ thống spa nước có tên Anespa với giá 2.890 USD.

Tuy nhiên, họ cũng bán xà phòng (760 USD cho 32 bánh xà phòng), trà (760 USD cho 20 hộp, mỗi hộp 30 gói) và thực phẩm bổ sung từ nghệ (760 USD cho nguồn cung cấp 4 tháng). Công ty đã bị kiện 27,6 triệu USD tại Hoa Kỳ vì đã thực hiện các cuộc gọi rô bốt trái phép tới 1,8 triệu người.

Bản thân công ty và chủ yếu là các nhà phân phối đưa ra các tuyên bố lợi ích y tế kỳ quặc, không được hỗ trợ bởi các nghiên cứu y tế đáng tin cậy (xem câu chuyện trên trang 1).

Bộ lọc 180 USD trên máy ion hóa nước cần được thay thế sau vài tháng, dẫn đến chi phí tăng thêm trong thời gian dài.

Người tuyển dụng

Một trong những chủ doanh nghiệp kỹ thuật số được biết đến nhiều hơn và là nhà tuyển dụng lớn là Leki Wangmo từ Phuentsholing, người làm việc trong Doanh nghiệp Nhà nước (SOE). Cô ấy đã làm tốt cho bản thân, theo trang kinh doanh Facebook của riêng mình, và cô ấy cũng đang trong quá trình xây dựng một tòa nhà nhiều tầng.

Leki ban đầu miễn cưỡng chia sẻ các chi tiết kinh doanh và yêu cầu phóng viên xem video 90 phút bằng cách đăng ký. Tuy nhiên, khi phóng viên nói chuyện với cô ấy về chi tiết của Enagic và mạng lưới các nhà phân phối, cô ấy nói rằng đó là một sản phẩm nổi tiếng và không có gì giống như một kế hoạch kim tự tháp.

Cô ấy nói không có hoa hồng để tuyển thành viên, mà chỉ có hoa hồng từ việc bán hàng cho họ.

Tuy nhiên, tuyên bố này không có ý nghĩa, vì cách duy nhất để tuyển dụng một người là bán sản phẩm, và nếu một khoản hoa hồng được chia từ việc bán hàng đó thì nó tương tự như một khoản hoa hồng tuyển dụng. Ngoài ra, cách duy nhất để mua sản phẩm của công ty là từ các nhà phân phối, vì bạn không thể đặt hàng trực tiếp mà không phải là thành viên có số ID.

Cô ấy nói rõ rằng 149 USD sẽ được chuyển đến phần cuối và số tiền này có thể được hoàn lại nếu một người không muốn tham gia trong vòng một tháng. Cô cho biết doanh nghiệp là một hệ thống đã được chứng minh tốt và mọi người không bị buộc phải tham gia hoặc mua sản phẩm.

Leki nói rằng các thành viên tham gia vào ‘tiếp thị phong cách sống.’ Đây là một thuật ngữ chỉ tính chất phổ biến của các quảng cáo trên Facebook hoặc trực tuyến của các thành viên, cho thấy việc tham gia kinh doanh này đã thay đổi cuộc sống của họ như thế nào.

Leki so sánh các thành viên giống như các đại lý bảo hiểm RICBL hoặc BIL kiếm tiền hoa hồng. Cô cũng chỉ ra rằng mạng lưới không chỉ có duy nhất bán sản phẩm, mà còn có những người bán sản phẩm ngoại tuyến từ cửa hàng của họ.

Tuy nhiên, các đại lý RICBL và BIL, trong khi nhận được hoa hồng cho việc bán bảo hiểm, không nhận được thêm hoa hồng khi có thêm thành viên mới.

Leki nói rằng việc mua các sản phẩm này giống như một khoản đầu tư vào một doanh nghiệp, giống như một ‘pan dokan’, và người ta có quyền lựa chọn đầu tư nhiều hay ít. Cô cho biết, ngay cả khi người dân không bán sản phẩm, họ có thể giữ ở nhà và hưởng ‘lợi ích’.

Bà nhấn mạnh rằng công ty được thành lập vào năm 1974 tại Nhật Bản và có văn phòng tại 23 quốc gia.

Cô đặt câu hỏi về động cơ và ‘quyền lợi được đảm bảo’ của những người đang đặt câu hỏi về doanh nghiệp này trên Facebook và cô cho biết họ có quyền kiện những người đưa ra tuyên bố sai trái với họ.

Đây là vào tối thứ Năm. Vào chiều thứ Sáu, một nhà báo tự do, Namgay Zam, đã chia sẻ tài khoản của một phụ nữ Bhutan ở Úc (do Tiến sĩ Tshering Cigay Dorji gửi cho cô ấy và bài báo này) trên trang Facebook mới của cô ấy, được lan truyền mạnh mẽ.

Một giờ sau đó, Leki Wangmo đã Trực tiếp trên Facebook để bảo vệ các cáo buộc với các điểm chính là việc kinh doanh là hợp pháp, không ai bị ép buộc phải mua sản phẩm và ‘những người được ủng hộ hoặc thiên vị’ bao gồm cả các nhà báo đang chất vấn họ.

Theo thông lệ phổ biến trong ngành kinh doanh này, cũng như ở những nơi khác trên thế giới, Leki đã chỉ trích người phụ nữ giấu tên đã chia sẻ tài khoản của mình và đổ lỗi cho cô ấy vì không hiểu công việc kinh doanh.

Đây là một trong những lý do tại sao những người tố cáo ngại ra mặt vì họ có thể bị đổ lỗi cho những thất bại, và bị miệt thị bởi mạng lưới cũ của họ mặc dù cơ hội thành công thực sự là rất nhỏ.

Bài đăng của Leki cũng lan truyền mạnh mẽ, cho thấy sức mạnh truyền thông xã hội và cô ấy đã có nhiều thành viên mạng từ Bhutan ủng hộ cô ấy trong phần bình luận cho thấy cơ sở thành viên lớn và tận tâm ở Bhutan.

Điều này làm sáng tỏ văn hóa gần như sùng bái của doanh nghiệp, nơi mà ngoài việc giữ bí mật, phần lớn các thành viên của nó gần như được rửa não bởi công ty, các nhà tuyển dụng cấp cao và thậm chí lẫn nhau khi nghĩ rằng họ đang làm việc trong một doanh nghiệp hiệu quả hợp pháp, họ có thể kiếm tiền và họ đang bán những sản phẩm tốt giúp ích cho mọi người. Thêm nhiều khoản tiết kiệm cá nhân hoặc thu nhập tiềm năng đang bị đe dọa, và sự kết hợp này trở nên bùng nổ và rất cá nhân rất nhanh chóng.

Steven Hassan, Cơ quan Văn hóa Toàn cầu, đã viết rằng hầu hết mọi MLM đều giống như những giáo phái thương mại và cảnh báo mọi người về chúng.

Một thành viên và nhà tuyển dụng khác là Sonam Deki. Cô ấy cũng đưa ra những quan điểm tương tự như Leki, về việc nó là hợp pháp, không phải là một kế hoạch kim tự tháp và mọi người không bị buộc phải tham gia và công ty được thành lập ở Nhật Bản nhiều năm trước với mạng lưới ở 23 quốc gia.

Cô cho biết mạng lưới đã quyết định kê khai thu nhập của họ và đang thảo luận về việc xin giấy phép kinh doanh ở Bhutan. Sonam nói rằng đây không phải là một khoản đầu tư ngắn hạn, vì người Bhutan chạy theo lợi nhuận cao trong ngắn hạn, nhưng đây là một khoản đầu tư dài hạn.

Luật pháp và các cơ quan Chính phủ nói gì

Đây không phải là sơ đồ kim tự tháp MLM đầu tiên ở Bhutan, vì đã có nhiều mô hình trong quá khứ. Vào năm 2019, chương trình MagneSSa đã chứng kiến ​​khoảng 2.000 thanh niên mới tốt nghiệp và thanh niên đăng ký trả 35.000 phí thành viên Nu và kiếm tiền thông qua việc bán thực phẩm bổ sung, đồng thời tuyển dụng thêm thành viên. Hầu hết họ đều bị mất tiền, không chỉ vì phí thành viên mà còn vì những sản phẩm không bán được.

Luật pháp không cho phép các quy hoạch kim tự tháp ở Bhutan. Theo Mục 38 (xiii) của Quy tắc và Quy định Bảo vệ Người tiêu dùng (CPRR), năm 2015, các tổ chức kinh doanh không được thiết lập, vận hành hoặc quảng bá một chương trình khuyến mại hình tháp trong đó người tiêu dùng nhận được khoản bồi thường chủ yếu từ việc giới thiệu những người tiêu dùng khác vào chứ không phải từ việc bán hoặc tiêu thụ sản phẩm.

OCP vào tháng 12 năm 2021 đã ban hành Hướng dẫn Nhận dạng Đề án Kim tự tháp.

Nó xác định một kế hoạch kim tự tháp nói rằng, ‘Một số kế hoạch có thể nhằm mục đích bán một sản phẩm nhưng họ thường chỉ sử dụng sản phẩm để che giấu cấu trúc kim tự tháp của họ hoặc ngụy trang cho kế hoạch đó. Nói chung, việc bán sản phẩm là giữa các thành viên hoặc cho những người mới tuyển dụng và có rất ít hoặc không có sự chuyển giao sản phẩm trên thị trường. Chương trình khuyến khích của các kế hoạch buộc những người được tuyển dụng phải liên tục tuyển dụng thêm các thành viên tuyến dưới và thường mua hoặc bán sản phẩm với giá tăng cao; ”

Nó nói, ‘Các thành viên được thực hiện mua các sản phẩm của công ty theo định kỳ với một mức giá nhất định. Không có chính sách mua lại sản phẩm hoặc các biện pháp bảo vệ khác, nếu các thành viên không thể bán hàng hóa. Các thành viên ở cấp cao nhất của cơ cấu nhận được khoản bồi thường và lợi nhuận đáng kể dựa trên việc tuyển dụng và thanh toán của các thành viên tuyến dưới. ‘

Nó cũng cho biết có rất ít hoặc không có doanh thu được tạo ra từ việc bán lẻ các sản phẩm và dịch vụ có liên quan đến chương trình này. Thu nhập của người tuyển dụng phụ thuộc vào các khoản thanh toán của các thành viên mới mà họ nhập ngũ hơn là từ việc bán sản phẩm hoặc dịch vụ.

Từ những điểm trên, mô hình kinh doanh Enagic phù hợp với mô hình kim tự tháp mặc dù là mô hình lai và sửa đổi, nhưng vẫn có những đặc điểm cơ bản giống nhau được liệt kê ở trên.

Thông báo RMA năm 2009 cho biết có hai loại sơ đồ Kim tự tháp. Một là dựa trên sản phẩm và khác là tài chính. RMA cho biết có rất nhiều biến thể của sơ đồ kim tự tháp và một số cố gắng chuyển mình thành MLM hoặc Bán hàng trực tiếp.

RMA cho biết các sản phẩm của họ thường có rất ít hoặc không có giá trị nội tại và được bán với giá cao hơn giá trị thị trường. Nó nói rằng không ai sẽ mua những sản phẩm này ngoại trừ như một cách để tham gia vào kế hoạch kim tự tháp. ‘Sản phẩm’ có thể bao gồm các sản phẩm gia dụng, vitamin, mỹ phẩm, v.v.

Cũng không rõ thành viên nào làm nhiều thì kê khai thu nhập đó.

Bhutan CIRT, cơ quan giám sát tội phạm mạng và các sự cố, đã đưa ra một thông báo vào thứ Sáu cùng với OCP theo cảnh báo của MoEA và RMA về các kế hoạch đầu tư trực tuyến mặc dù nó không nêu rõ các kế hoạch chi tiết.

Khi được hỏi về phản ứng của cô ấy đối với thông báo CIRT của Bhutan, Leki Wangmo nói rằng thông báo đó là của mọi người và họ chưa thực hiện bất kỳ cuộc điều tra nào.

Leki nói đúng, không có cuộc điều tra nào được thực hiện về vấn đề này, vì tiền tệ đã được chuyển từ cơ quan này sang cơ quan khác mà không có cơ quan nào đứng đầu.

Một quan chức của RMA nói rằng sự dẫn đầu về các kế hoạch kim tự tháp dựa trên sản phẩm phải được OCP theo dõi, mặc dù RMA đang xem xét các chi tiết tài chính về cách tiền (ngoại hối) đang rời khỏi đất nước trong các kế hoạch như vậy và những gì có thể được thực hiện với nó .

Một quan chức OCP cho biết họ không biết về kế hoạch này, vì không có khiếu nại và nó chỉ mới được họ chú ý vài ngày trước. Đang xem xét.

Bhutan CIRT cũng cho biết họ không nhận được bất kỳ khiếu nại nào về vấn đề này và đây chỉ là một cơ quan CNTT có quyền hạn hạn chế và người dẫn đầu sẽ do OCP hoặc RMA đảm nhận.

Tuy nhiên, Enagic không phải là chương trình MLM hoặc Kim tự tháp duy nhất ở Bhutan, vì còn có những công ty khác cũng sắp ra đời như QNET, SaladMaster và những công ty khác.

Phóng viên Tenzing Lamsang 29/01/2022

Link bài báo gốc https://thebhutanese.bt/enagic-a-rapidly-growing-pyramid-digital-business-scheme-selling-water-ionizers-in-bhutan-shows-dreams-but-empties-out-pockets/

Video về Bhutan quốc gia hạnh phúc nhất thế giới.